Katten zijn geliefde huisdieren die bekendstaan om hun onafhankelijkheid en speelsheid. Daarnaast houden ze van een goede vachtverzorging. Een kat wast zich veel om schoon en geurloos te blijven. Toch kan dit gedrag soms verder gaan dan gebruikelijk is. Katten kunnen uren per dag bezig zijn met poetsen en likken. Dat is meestal gezond en natuurlijk, maar soms signaleert het een probleem. In deze blog leggen we uit waarom katten zich zo vaak verzorgen, wat oorzaken kunnen zijn van overmatig gedrag en wanneer je actie moet ondernemen. Zo weet jij wanneer jouw kat extra aandacht nodig heeft.
Wat is normaal vachtverzorgingsgedrag?
Een kat likt veel op een dag. Normale verzorging kan tot wel de helft van de wakkere tijd in beslag nemen. Dit helpt vuil te verwijderen, lichaamsgeur te reguleren en stress te verminderen. Het is dus gezond zolang er geen kale plekken ontstaan en de huid intact blijft. Katten die rustig, actief en speels zijn terwijl zij zich verzorgen, tonen meestal geen verontrustend gedrag. Zolang het likken in balans is met andere activiteiten, is er geen reden tot bezorgdheid.
Wanneer wordt wassen te veel?
Het wordt zorgelijk bij overmatig likken van je kat. Dat betekent dat de kat zichzelf zo vaak poetst dat er kale of geïrriteerde plekken ontstaan. Vaak zie je dit op buik, poten of zijkanten van de romp. De huid kan hierdoor rood, schilferig of gevoelig worden. Dit gedrag kan zowel door lichamelijke als emotionele oorzaken ontstaan. Wanneer je kat zich veel wast op specifieke plekken en dit herhaaldelijk blijft doen, is het belangrijk om te onderzoeken wat de onderliggende reden is. Vroegtijdige signalering helpt om grotere problemen te voorkomen. Herken de lichaamstaal van je kat zodat je sneller afwijkend gedrag opmerkt.
Medische oorzaken: jeuk, parasieten, allergieën
Een kat likt veel als reactie op jeuk veroorzaakt door vlooien, mijten of schimmels. Allergieën voor voeding of omgevingsfactoren zijn ook veelvoorkomende oorzaken. Huidinfecties of irritaties leiden tot krabben en likken. Katten met pijn in de blaas of buik kunnen zich vaker op die plek wassen. Het is daarom belangrijk om het patroon van het poetsen te observeren. Medische oorzaken vereisen altijd behandeling door een van onze dierenartsen om verdere schade te voorkomen en het welzijn van de kat te herstellen.
Gedragsmatige oorzaak: stress en verveling
Bij gedragsproblemen komt overmatig likken door de kat vaak voor. Stressfactoren zoals een nieuwe onbekende omgeving, een ander huisdier of veranderde routine kunnen likgedrag versterken. Verveling speelt soms ook een rol, vooral bij binnenkatten met weinig prikkels. Door te likken kalmeren katten zichzelf, maar bij stress wordt dit een gewoonte. Uiteindelijk kan dit leiden tot kale plekken en huidproblemen. Zorg voor voldoende verrijking, speel interactief met je kat en bied schuilplekken om stress te verminderen. Een rustige omgeving kan herhalend likgedrag helpen afnemen.
Pijn of neurologische oorzaken
Soms wast of likt een kat zich veel vanwege pijn. Gewrichtsproblemen, wonden of interne ongemakken kunnen ervoor zorgen dat een kat zich focust op een bepaald lichaamsdeel. In zeldzame gevallen kan een neurologisch probleem, zoals het feline hyperesthesie syndroom, de oorzaak zijn. Hierbij reageert de huid overgevoelig en volgt herhaald likgedrag. Raadpleeg altijd een van onze dierenartsen bij onverklaarbaar of plotseling overmatig likken. Een lichamelijk onderzoek kan pijn of neurologische triggers uitsluiten of bevestigen.
Gevolgen van overmatig wassen
Langdurig en overmatig likken kat kan leiden tot kale plekken, haaruitval en huidontstekingen. Soms ontstaan er open wondjes die het risico op infecties vergroten. De kat kan hierdoor nog meer gaan likken, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat. Dit gedrag is pijnlijk, ongemakkelijk en kan het dagelijks functioneren verstoren. Hoe langer het probleem onopgemerkt blijft, hoe lastiger het is om het te doorbreken. Snelle actie is belangrijk om herstel te bevorderen en blijvende huid- of vachtschade te voorkomen.
Wat kun je zelf doen?
Let op hoe vaak je kat zich veel likt, op welke plekken en in welke situaties. Voorkom parasieten door regelmatig een vlooienbehandeling bij jouw kat uit te laten voeren. Bied afwisseling en uitdaging om verveling tegen te gaan. Zorg voor een veilige, rustige omgeving om stress te verlagen. Als je allergieën vermoedt, kan een eliminatiedieet helpen. Gebruik eventueel feromonen om spanning te verminderen. Blijft het gedrag aanhouden? Raadpleeg dan onze dierenartsen of kattengedragstherapeut voor professioneel advies.
Wanneer naar de dierenarts?
Ga naar de dierenarts als je kat zich veel wast en er kale, rode of geïrriteerde plekken zichtbaar zijn. Ook als het gedrag plotseling verandert of gepaard gaat met andere klachten, kan onderzoek nodig zijn. In veel gevallen kan een bezoek aan een gespecialiseerd centrum, zoals bij Dierenziekenhuis Eindhoven, extra zekerheid bieden. Onze dierenartsen kunnen lichamelijk onderzoek doen, huidmonsters nemen of aanvullend bloed- en urineonderzoek uitvoeren. Zo wordt de oorzaak achterhaald en kan een passend behandelplan worden opgesteld. Vroege interventie voorkomt verergering en ondersteunt het herstel van zowel huid als welzijn.
